Dư luận xã hội cho rằng mức giải ngân quá chậm do các quy định "đá nhau", Ngân hàng không mặn mà với việc cho vay này.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây Dựng) đã chính thức có văn bản trả lời tới truyền thông.
- Gần đây dư luận cho rằng gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng giải ngân chậm mà một trong nguyên nhân là do Bộ Xây Dựng hướng dẫn đối tượng thu nhập thấp dưới mức thu nhập cá nhân mới được vay. Xin ông giải thích rõ hơn về vấn đề này?
Ông Nguyễn Mạnh Hà: Gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng sẽ hỗ trợ cho vay đối với các nhóm đối tượng là cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, người lao động có thu nhập thấp, có khó khăn về nhà ở được vay để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội...
Bộ Xây Dựng đã hướng dẫn cụ thể điều kiện, thủ tục đối với các nhóm tượng được vay gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng, theo đó cần phân biệt rõ 2 nhóm đối tượng mua nhà ở xã hội (NOXH) và mua nhà ở thương mại (NOTM) quy mô nhỏ, giá bán thấp là khác nhau:
Đối với nhóm đối tượng người dân vay để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội (NOXH) thì điều kiện là đã có hợp đồng mua, thuê mua NOXH với chủ đầu tư theo quy định. Điều kiện để người dân được ký hợp đồng mua, thuê, thuê mua NOXH được Chính phủ quy định rõ tại Điều 14 Nghị định số 188/2013/NĐ-CP.
Đối với nhóm đối tượng người dân vay vốn mua nhà ở thương mại (NOTM) diện tích nhỏ, giá bán thấp (có quy mô dưới 70 m2/căn, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 hoặc tổng giá trị hợp đồng kể cả nhà và đất dưới 1,05 tỷ đồng) thì điều kiện là: chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, hoặc có nhà ở nhưng diện tích quá chật chội (diện tích nhà ở bình quân nhỏ hơn 8m2 sử dụng/người); có hộ khẩu thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có dự án nhà ở, đối với trường hợp tạm trú thì phải có đóng bảo hiểm xã hội từ 1 năm trở lên; đã có hợp đồng thuê, mua nhà ở thương mại theo quy định của pháp luật.
Các trường hợp này chỉ cần cơ quan, đơn vị nơi công tác, hoặc chính quyền địa phương nơi cư trú xác nhận về tình trạng nhà ở, không phải xác nhận về tình trạng thu nhập, không phải chứng minh mức thu nhập có thuộc diện phải đóng thuế thu nhập cá nhân hay không.
Như vậy, điều kiện vay vốn để mua NOTM giá bán thấp dễ dàng hơn điều kiện vay để mua NOXH do không phải chứng minh thu nhập, không khống chế mức thu nhập, người dân chỉ phải xác nhận tình trạng nhà ở.
Sở dĩ như vậy là vì các dự án NOTM không được ưu đãi như NOXH và đây là giải pháp vừa giúp những người lao động có khó khăn về nhà ở cải thiện chỗ ở, vừa kích cầu thị trường bất động sản, khuyến khích các doanh nghiệp đẩy mạnh phát triển phân khúc sản phẩm nhà ở thương mại trung bình và thấp thay vì chỉ tập trung vào các sản phẩm trung và cao cấp như trước đây.
- Nhưng trên thực tế kết quả giải ngân gói 30.000 tỷ đồng vẫn chậm theo đánh giá của nhiều người, vậy đâu là nguyên nhân thưa ông?
Đến thời điểm 31/5/2015, tổng số tiền cam kết cho vay đối với khách hàng là 14.161 tỷ đồng, tổng số tiền đã giải ngân là 7.621 tỷ đồng.
Theo báo cáo của các Ngân hàng Thương mại (NHTM) tham gia gói tín dụng hỗ trợ nhà ở, số vốn vay đã cam kết cho khách hàng tăng 200,4%; số hộ gia đình, cá nhân được cho vay vốn tăng 249,7%.
Tuy nhiên, kết quả giải ngân chưa đạt được như kỳ vọng do:
Một là, tại các địa phương, đặc biệt là tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh thì số lượng dự án NOXH, dự án NOTM có quy mô diện tích căn hộ nhỏ, giá bán dưới 15 triệu đồng m2 hoặc dưới 1,05 tỷ đồng/căn còn ít, chưa đáp ứng nhu cầu của người dân trên địa bàn
Hai là, để được vay vốn hỗ trợ từ gói 30.000 tỷ đồng đòi hỏi đối tượng vay vốn phải đáp ứng các điều kiện chặt chẽ của Nhà nước và tổ chức tín dụng.
Thực tế cho thấy việc quy định yêu cầu khách hàng phải chứng minh đủ khả năng thu nhập để tích lũy trả nợ là một trong những khó khăn đối với các đối tượng có thu nhập thấp có nhu cầu vay vốn từ gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng. Để giải quyết một phần vướng mắc này, tại Nghị quyết số 61/NQ-CP Chính phủ đã cho phép kéo dài thời gian hỗ trợ từ 10 năm lên 15 năm, từ đó mức phải trả nợ gốc và lãi hàng tháng của người vay đã giảm nhiều và nhiều đối tượng đã hội đủ điều kiện về khả năng trả nợ để được vay vốn.
Ba là, trong quá trình thực hiện giải ngân cho vay vốn, một số đối tượng người dân vay mua nhà ở thương mại còn gặp vướng mắc về điều kiện thu nhập thấp dưới mức chịu thuế thu nhập cá nhân, do cách hiểu và vận dụng chưa đúng các văn bản hướng dẫn của Bộ Xây Dựng và Ngân hàng nhà nước.
- Sắp tới Bộ Xây Dựng có giải pháp gì để đẩy mạnh phát triển NOXH và giải ngân gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng?
Ông Nguyễn Mạnh Hà: Cần đẩy mạnh huy động các nguồn vốn theo quy định của Luật Nhà ở để hỗ trợ cho đối tượng được hưởng chính sách NOXH, bao gồm: Vốn đầu tư của Nhà nước từ ngân sách, công trái quốc gia, trái phiếu, vốn hỗ trợ phát triển chính thức, vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ, vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước…
Bên cạnh đó cần có sự tham gia tích cực của các Bộ, ngành có liên quan trong việc đề xuất sửa đổi các cơ chế, chính sách về tài chính, tín dụng, thuế liên quan đến NOXH…
Để đẩy nhanh việc giải ngân gói 30.000 tỷ, trong thời gian tới Bộ Xây Dựng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ và Ngân hàng Nhà nước để xử lý, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai; phê duyệt quy hoạch và thủ tục chuẩn bị đầu tư, tạo quỹ đất để tăng nhanh nguồn cung về NOXH và NOTM có quy mô dưới 70 m2/căn, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 hoặc dưới 1,05 tỷ đồng căn.
- Xin cám ơn ông!
Theo Người Đồng hành
